Bóng đá là môn thể thao được yêu mến trên khắp thế giới – với số lượng người đam mê bộ môn này đạt con số hàng đầu thế giới. Việt vị là một từ rất hay bắt gặp nếu theo dõi bộ môn thể thao vua, Nhưng có nhiều người vẫn không biết việt vị là gì sai lầm gì? Việt vị là gì trong bóng đá? Hãy theo dõi bài viết sau đây của Vin68 để tìm hiểu về câu hỏi này nhé!
Việt vị là gì?
Trong môn bóng đá ta thường nghe các từ khá giống nhau như liệt vị, thiệt vị, và việt vị để chỉ lỗi vi phạm về vị trí của các cầu thủ trên sân. Các từ này có âm điệu khá giống nhau vì thế mà dẫn đến sự nhầm lẫn, từ chính xác nhất được sử dụng chính là việt vị.
“Việt vị là lỗi của cầu thủ nhận bóng để tiến công ở sân đối phương mà phía trước không có hai cầu thủ đối phương”. Điều này có thể hiểu cách khác là việc cầu thủ nhận bóng gần khung thành đối phương ở vị trí dưới hàng phòng ngự, mà chỉ có thủ môn đối phương ở phía trước và vị trí của bóng nằm phía sau cầu thủ đó.
Lịch sử luật việt vị là gì?
Luật việt vị là điều luật thứ XI được soạn thảo và công bố bởi FIFA nhằm hạn chế việc phía đội tấn công tận dụng việc chờ cho đến khi chỉ còn thủ môn hoặc hậu vệ cuối cùng của đối phương giữa cầu thủ này và khung thành.
Mục đích luật việt vị là gì? Mục tiêu của quy tắc này là để có một cách chơi công bằng và liên tục ngoài ra còn khuyến khích sự sáng tạo trong chiến thuật và đa dạng hóa phong cách chơi trong bóng đá.
Điều luật việt vị là gì – điều luật này được thiết lập vào cuối thế kỷ 18, luật việt vị với bóng đá 11 người, 7 người, và 5 người trước đó đã từng được thực hiện nghiêm ngặt nhiều hơn so với hiện tại.
Đến thời điểm hiện tại FIFA đã có nhiều lần thay đổi trong quy định về luật việt vị:
- Năm 1848: Luật việt vị được gọi là quy tắc Cambridge, luật yêu cầu phải có ít nhất 4 người đối phương đứng sau mới hợp lệ.
- Năm 1866: Giảm số người đối phương đứng sau từ 4 xuống còn 3.
- Năm 1925: Tếp tục điều chỉnh – lúc này chỉ còn yêu cầu ít hơn 2 người phía sau vẫn áp dụng đến ngày nay.
- Năm 2005: FIFA cho phép nới lỏng hơn – cầu thủ đang việt vị được phép chạm bóng từ một đường chuyền về hoặc cản phá chủ ý của đối thủ.
- Năm 2013: Luật việt vị mới nhất do FIFA điều chỉnh cho phép cầu thủ chạm bóng do đối phương chuyền về nhưng không được chuyển hướng của bóng từ đối thủ.
Ngoài ra, nếu cầu thủ đang phạm lỗi việt vị cản trở hậu vệ đội bạn thì sẽ bị kỷ luật.
Định nghĩa luật việt vị hiện đại
FIFA và IFAB (Ủy ban Bóng đá Quốc tế) ngày 28/7/2013 đã có quy định rằng trong tình trạng việt vị thì cầu thủ sẽ bị cấm nhận bóng mọi tình huống ngay cả khi cầu thủ đối phương di chuyển và chạm vào bóng. Việt vị xảy ra khi cầu thủ đứng ở vị trí mà bóng đưa về phía trước tức là bóng đang đi về phía nửa sân đối phương và không có cầu thủ đối phương nào đứng giữa vị trí của cầu thủ này và thủ môn đối phương.
Tình huống việt vị là gì? Trong tình huống đang bị việt vị thì không bị thẻ phạt, vì đây là lúc cầu thủ bất ngờ ở vị trí việt vị mà họ không thể biết trước được hoặc cố gắng tham gia chơi bóng một cách tích cực. Thay vì rút thẻ phạt thì trọng tài biên sẽ giơ cờ cao và trọng tài chính sẽ thổi còi ra hiệu dừng trận đấu. Hình phạt duy nhất lúc này là trả lại bóng cho đối thủ để đá phạt từ vị trí việt vị cố định tại nửa sân của họ.
Các tình huống việt vị
Các trường hợp thường gặp trong bóng đá rất dễ nhầm lẫn sau khi đã hiểu việt vị là gì thì bây giờ phải tìm hiểu xem những tình huống nào dẫn đến việt vị trong bóng đá nhé:
Các điều kiện dẫn đến lỗi việt vị
Những điều kiện sau đây nếu xuất hiện đủ sẽ làm cho cầu thủ bị phạt việt vị:
- Cầu thủ đang ở trên sân của đối phương và có hoạt động bóng
- Có dưới 2 cầu thủ đối phương ở giữa cầu thủ đó và đường biên cuối cùng của sân đội đối phương.
- Cầu thủ vừa nói đứng ở phía tấn công kế bên khung thành của đội bạn.
Với những điều kiện trên có tính đến thủ môn được coi như là một trong số cầu thủ của đội đối phương. Mặc dù thủ môn đứng ở vị trí thấp nhất trong đội hình nhưng không nhất thiết luôn luôn là một trong hai cầu thủ cuối cùng của đội bạn nếu xét trong một thời điểm cụ thể.
Cần hiểu rõ là bất kỳ phần nào của cơ thể cầu thủ cho dù là đầu, thân hoặc bàn chân của cầu thủ đứng gần hơn so với đường biên cuối cùng của sân đội đối phương, so với bóng và cầu thủ cuối cùng của bên đối phương (trừ tay) thì đó được coi là vị trí việt vị.
Những trường hợp ngoại lệ
Không tính là lỗi việt vị nếu cầu thủ đang đứng trong sân nhà ngang hàng hậu vệ cuối cùng của đối phương.
Nếu cầu thủ đứng ở vị trí việt vị không bị phạt nếu xảy ra một trong ba tình huống sau đây:
Đây là một bài viết khá dài, bởi lỗi việt vị trong bóng đá khá phức tạp nên muốn giải thích cho rõ việt vị là gì cũng không dễ dàng. Hãy ghi nhớ thật kỹ các tình huống cơ bản, tình huống ngoại lệ để hiểu cho rõ việt vị là gì để theo dõi trận bóng được rõ ràng hơn nhé!